In sommige gemeenten en steden zijn het afgelopen jaar innovatieve participatietrajecten opgezet. In deze P-Praat brengen we het voorbeeld van Kortenberg 2020 en Roeselare 2030. In beide projecten kregen inwoners de kans om na te denken over hun ideale gemeente of stad én mochten ze vervolgens voorstellen doen om de droombeelden te realiseren.
Kortenberg 2020
Op 27 september 1312 werd in de Abdij van Kortenberg het Charter van Kortenberg getekend. In dit Charter lagen de eerste kiemen voor een moderne democratie waarin het volk rechten en vrijheden heeft. 700 jaar na datum greep de gemeente Kortenberg dit Charter aan om na te denken over lokale democratie en participatie. Naast een nieuw Charter werd een heus particpatietraject op de rails gezet. Dit traject mondde uit in een toekomstvisie ‘Kortenberg 2020’.
Wat betekent inspraak concreet? Hoe kan je met zoveel mogelijk mensen samenwerken aan een goed (samen)leven in de gemeente? Waar willen wij staan in 2020? In welke gemeente willen wij dan leven? In welke omgeving willen we onze kinderen of kleinkinderen zien opgroeien? Wat zijn dan de gemeenschappelijke kernwaarden die wij delen? Via welke concrete acties kunnen we dat toekomstbeeld waarmaken? Met dit soort vragen werd het participatietraject op gang geschoten. Dit traject had als doel met zoveel mogelijk inwoners een toekomstvisie te ontwikkelen en om te zetten in concrete voorstellen. Centraal in het traject stonden ‘samen spreken’ (inspraak) en ‘samen werken’ (actief burgerschap).
Een sleutelmoment in het traject was een samenkomst van 80 burgers uit Kortenberg. Deze groep van burgers verkende op 21 april 2012 de toekomst met de leidraadvraag ‘In welke gemeente willen wij in 2020 leven?’ In de voormiddag werd gezocht naar de positieve kern van de gemeente Kortenberg. Daarbij werd vertrokken vanuit een waarderende benadering, op basis van verhalen en meningen van de deelnemers. Vanuit die analyse droomden de deelnemers over hun ideale gemeente, hun mooiste collectieve ambitie. Een tiental droombeelden was de uitkomst, elk met hun metafoor. Vervolgens werden die droombeelden samengebracht in zes gezamenlijke toekomstbeelden voor Kortenberg. Die toekomstbeelden werden versterkt met concrete acties en initiatieven die zouden genomen kunnen worden om de beelden effectief waar te maken. Dat alles werd samen gegoten in een toekomstverkenning.
Die toekomstverkenning werd verder verrijkt in de maanden na de bijeenkomst. Op diverse publieke evenementen konden burgers bijkomende dromen en ideeën toevoegen. Ook via gemeentelijke communicatiemiddelen werd om input gevraagd. Dit alles gebeurde spontaan en in de geest van een open dialoog.
De uitkomst is een ‘oriëntatienota Kortenberg 2020’ waarin de dertien droombeelden en de zes toekomstbeelden zijn opgenomen. Elk toekomstbeeld bevat concrete acties op basis van volgende vragen: “Wat kan de individuele inwoner doen?”; “Wat kunnen burgers samen doen? (onze straat, buurt, wijk, vereniging)”; en “Welke aanvullende rol kan het gemeentebestuur op zich nemen?” Tot slot sluit elk toekomstbeeld af met een aantal topacties die de eerste aandacht vragen. Het gemeentebestuur van Kortenberg engageert zich om samen met de burger, de wijk en de verenigingen het gehele toekomstplaatje waar te maken.
Roeselare 2030
Ook in Roeselare werd de vraag gesteld 'hoe ziet jouw ideale Roeselare er in 2030 uit?' Via een groot en uniek participatieproject, namelijk Roeselare 2030, wou de stad peilen naar wat er leeft onder de bewoners en gebruikers van onze stad.
Vanaf half januari tot eind februari trokken ambassadeurs op pad om de dromen en ideeën van mensen te verzamelen. Een 50-tal (ex-)medewerkers met een hart voor hun stad nodigden in die periode mensen uit op straat of in hun huiskamer om een gesprek te houden over de toekomst. Deze sessies werden aangevuld met open droomsessies en een online ideeënbus, alwaar wilde ideeën of heel praktische oplossingen, suggesties, enz. gepost konden worden.
Op basis van de input uit de verschillende hoeken werd op 28 apruk een groot statdsdebat georganiseerd. Hier kregen de dromen een concretere vorm. De centrale vraag daar was 'Hoe maken we deze dromen waar?'.
Uiteindelijk ontvingen de inwoners in juni een 'Krant van de Toekomst'. Die krant bracht het nieuws van juni 2030 en focuste op hoe de dromen er zouden kunnen uitzien.
Bron: de gemeente Kortenberg en de stad Roeselare
de Verenigde Verenigingen’ scant in haar nieuwe rubriek P-Praat het middenveld, onderzoeken en de media op meningen over de relatie tussen lokale besturen en verenigingen.